یکشنبه، فروردین ۱۳، ۱۴۰۲
کرپان و قربان
زرتشت (اولیه) مخالف قربانی کردن بوده. قومی بنام کرپان بوده اند که انسان قربانی میکرده اند. زرتشت مبارزه اصلی خود را با آنها میدانسته. حدس میزنم کلمه قربان و قربانی هم از نام قوم کرپان بیاد (کلمات کلیدی بین تمدن های مجاور منتقل میشود، با تحریفات و بومی سازی). بعدا قربانی کردن انسان به قربانی کردن حیوان تبدیل شده. اما برای آنها عید است و همچنان گرامی داشته میشه (هرچند توجیحاتی اضافه میکنند). اما زرتشت مخالف هر گونه قربانی کردن بصورت مناسک بوده ، چه حیوان و چه انسان. بدین معنا، از این قضیه گذر کرده. البته مخالف گوشتخواری نبوده ولی مساله اش با مراسم آن است و نه وقتی بخاطر احتیاج باشد. در دین های بدوی، قربانی کردن انسان برای ایجاد رعب و وحشت بوده و فانکشنی شبیه تماشای مراسم اعدام داشته. مراسم اعدام عمومی هم نوعی حالت دیرتر است که در اون این قدرتهای سیاسی بوده اند که از قدرت تاثیر چنین مراسمی برای تحکیم سلطه سیاسی استفاده میکرده اند. فکر میکنم زرتشتیت متاخر احتمالا بعدها قربانی کردن حیوان را وارد کرده باشه اما مطمئن نیستم. در مورد شباهت نامی کرپان و قربان منبعی پیدا نکردم اما حدس میزنم این باشد. هنوز کرپان نام نوعی خنجر در دین سیک ها است.
ممنوع کردن قربانی کردن به نوعی بالا بردن ارزش انسان و بشر لست فراتر از نهاد های دینها بدویتر، یا دینهای متاخر تر، یا توتالیتر ها و غیره. اما متاسفانه این جنبه از زرتشت فراموش شد در اثر تحریفات، و اواری که بر جامعه گذاشت تا خد زیادی برگشت. اما همچنان در فرهنگ ایران، انسان کمی ارزش بیشتری نسبت به فرهنگ های مشابه دارد. نوعی انسان گرایی و نوعی هیمونیسم بوده که هنوز رگه های ضعیف و کمرنگی از آن در فرهنگ ما باقی مانده.
در پاسخ به:
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid034JgNrADgDh2UTRanjipnvTndndHW5Go64SUZUy7ZLG6MtbxFX5dNnGZZKvgNX2yUl&id=100001106152782
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
۱ نظر:
در لهجه ترکی: گوربان
ارسال یک نظر