آيا علیت در خود اشیاء (مستقل از هر ناظر) و وقایع (بدون تکرار شدنشان) وجود دارد؟
اگر اینطور است توسط ریاضیات چگونه تعریف می شود؟
ظاهرا Mututal Information در اين مورد كارا نيست.
مثلا از ميان الف و ب كدام يك باعثِ واقعه ى جيم شدند؟ و به چه ميزان. معيار آن چيست؟
این سوال به ویژه در مورد رویدادهای تاریخی معنی پیدا میکند.
شعر بینام پل
۳ سال قبل
۷ نظر:
سهیل جان
نظر و ایمیلت رو خ(و)اندم.
محضی که جوابی و گریزی تو مسیله به نظرم برسه باهات در میون می ذارم.و البته مطمین نیستم ایمیلی که مد نظرت بود به دستم رسیده باشه. من یک ایمیل گرفتم دکوتاه و موجز در مورد تکامل زیست شناسی و ارتباطش با رشد که البته به اندازه من رو فکری کرده
موفق باشی
:)
سلام. اون كه فرستادم همون بود. خودم كمى روى يك تعريف رياضى براى اين مسأله كار كردم ولى مسأله به اين راحتى تعريف نمى شود.
جالبه. در مورد پستت دقیقا دارم مطالبی می خونم از ریچارد رورتی.
بذار بگیم نه. علیت در بستر ذهن ما شکل گرفته. در بستر خاطرات و جهان مجازی ذهن. اصلا توالی مفهومی مجازیه. چرا که حس نمی شه. به خاطر آورده می شه. پس اگر علیت در توالی نهفته ست و توالی در بستر خاطرات و خاطرات در بستر ذهن در این صورت هیچ راهی نیست که علیت به جهان واقع مربوط باشه. جهان اکنون. جهان واقع. البته با تعریف سنتی از زمان و مکان. راستش دیدگاه نسبیتی زمان که وسط بیاد اونوقت هم به جایگاه بیننده برمی گرده توالی امور. باز هم ربطی به بیرون نداره.
من خودم مخالفِ علّىت مرسوم بودم. علّىت اى كه ما توصيف ميكنيم خيلى naive است.
مثلا يه نكته اينه كه وقتى ميگيم A => B=> C، هميشه قدم هاى ميان اى هم هست. اصلا tavaali ِ علّى حالت پيوسته درِ (هر قدم هميشه به قدم هاى ريز تر تقسيم ميشه).
ولى به نظر مياد كه در يك فضاىِ ديگه، ميتونه معنى داشته باشه.
مثل اعداد ها.
اعداد در دنياىِ بيرون نيستن چون abstract هستن. صرفا ذهنى هم نيستن چون مستقل از ذهن ما ميتونن تعريف بشن.
چند نشانِ يه ديگه هم هست:
با رياضى ميشه correlation رو تعريف كرد. (ولى جهتِ علّىت رو نميشه راحت گفت)
در ضمن، اگر يك واقعه اى بعد از ديگرى رخ داده باشه قطعا دليل آن نبود. يعنى نمى تونه تاثير اى توى اون داشته باشه.
به نظر مياد اين تاثير و determination رو ميشه كمى كرد (measure) با قطعا به مفهومِ mutual infromation ربط پيدا ميكنه.
به اين دلايل فكر ميكنم بشه يك تعريف ارائه كرد.
هر چند خيلى اوقات قابل اندازه گيرى نيست.
doroste, ehtemalan faghat tavali be eliat ma'ni mide. yani tooye yek fazaye 4 bo'di eliat bi ma'ni
mishe.
(mashin e zaman ham ba in ghazie tanaghoz ijad mikone).
vali khob zaman ham vagheie. pas gheir az vaghaaye'e hamzaman, baraye baghie bayad beshe elliat tarif kard.
dar zemn asle LOCALITY ham farz mikonim (be manaayi ke Einstein motaghede). yani baraye asar gozashtan, dota chiz bayad dar faza va makan mojaver bashan.
(ta jai ke midoonam hanooz kasi natooneste ba azmayesh LOCALITY ro rad kone)
توى wikipedia نوشتن LOCALITY رد شده؟؟!!
در اينجا توضيحاتى لازمه ولى به بحث مربوط نميشه. ولى:
اينكه LOCALITY رد شده يا نه فعلا مهم نيست ولى ما ميتونيم در ابعاد كلاسيك ِ experiment هاى كلاسيك، LOCALITY رو براى بحث ِ خودمون فرض كنيم.
چون ما در مورد وقايعِ ِ نورونى، psychology، تاريخى و اقتصادى و ... بحث ميكنيم.
ارسال یک نظر